گریس پمپ برقی

گریس پمپ برقی جهت تزریق خودکار گریس در سیستم‌های روانکاری مرکزی استفاده می‌شود. این دسته از دستگاه‌های گریس پمپ بدون نیاز به هوای فشرده، با تکیه بر نیروی الکتریکی و کنترلر داخلی، دبی یکنواخت و فشار پایدار را به نقاط حیاتی ماشین‌آلات می‌رساند؛ گریس پمپ‌های برقی برای خطوط تولید پیوسته، دستگاه‌های CNC، تجهیزات فولادی و معادن که به روانکاری منظم و قابل برنامه‌ریزی نیاز دارند، انتخابی ایده‌آل است.

گریس پمپ برقی چیست و چه مزایایی دارد؟

در گریس پمپ برقی، موتور الکتریکی با هدایت کنترلر، واحد پمپاژ را به‌صورت دوره‌ای یا پیوسته به کار می‌اندازد تا حجم مشخصی گریس با فشار ثابت به شبکه توزیع برسد. مزایای کلیدی شامل حذف وابستگی به کمپرسور هوا، کاهش نوسان دبی، امکان برنامه‌ریزی دقیق سیکل‌ها، پایش سطح مخزن و اعلام خطا، یکپارچه‌سازی ساده با PLC و کاهش مصرف گریس در عین افزایش طول عمر یاتاقان‌ها و رولرها است.

ساختار عملکرد گریس پمپ برقی

اجزای اصلی شامل موتور الکتریکی، گیربکس، واحد پمپاژ (پیستونی یا دنده‌ای)، شیر اطمینان، مخزن با فالوپلیت، سنسور سطح (MIN/MAX)، ماژول کنترل زمان‌کار/زمان‌استراحت و درگاه‌های ورودی/خروجی برای سنکرون با PLC است. کنترلر داخلی با اعمال هیسترزیس زمانی، سیکل‌بندی تزریق را پایدار نگه می‌دارد و از شوک فشاری و کاویتاسیون جلوگیری می‌کند.

انواع گریس پمپ برقی و کاربرد آن‌ها

مدل‌های کامپکت پنلی/رزرویری

برای ماشین‌ابزار، پرس و خطوط مونتاژ که فضای نصب محدود است؛ حجم تزریق دقیق، کنترل زمانی داخلی و سیم‌کشی ساده دارند و برای سیستم‌های تک‌خطی (Single Line) ایده‌آل‌اند.

مدل‌های بشکه‌ای (Barrel-Mount)

برای مصرف‌های حجیم با ساعات کار طولانی در فولاد، معدن و سیمان؛ نصب مستقیم روی بشکه و تأمین پیوسته گریس با توان تزریق بالا در فواصل طولانی.

مدل‌های فشاربالا/دبی‌بالا

مناسب شبکه‌های گسترده با افت فشار زیاد یا بخشی از سیستم‌های دوخطی (Two-Line)؛ پایداری فشار، تحمل شرایط سخت و قابلیت تغذیه چند انشعاب طولانی.

مدل‌های چندخطی (Multiline)

دارای چند پیستون مستقل برای ارسال هم‌زمان به چند نقطه یا ناحیه؛ انتخاب مناسب برای تزریق تفکیک‌شده با دقت بالا در تجهیزات حساس یا محیط‌های آلوده.

جدول مقایسه انواع گریس پمپ برقی

برای انتخاب بهینه، شناخت تفاوت‌های عملیاتی میان زیرگروه‌های گریس پمپ برقی اهمیت دارد؛ جدول زیر جمع‌بندی فنی کاربردی را برای تصمیم‌گیری سریع ارائه می‌کند.

نوع	محدوده فشار معمول	دبی تقریبی	منبع/ظرفیت	مزیت شاخص	سناریوی پیشنهادی
کامپکت پنلی	تا حدود ۳۵۰ بار	کم تا متوسط	مخزن داخلی	ابعاد کوچک، نصب سریع	دستگاه‌های CNC، خطوط مونتاژ
بشکه‌ای	تا حدود ۴۰۰ بار	متوسط تا زیاد	بشکه ۱۸۰–۲۰۰ لیتر	کارکرد طولانی، تغذیه پیوسته	فولاد، معدن، سیمان
فشار/دبی‌بالا	تا حدود ۵۰۰ بار	زیاد	مخزن یا تغذیه خارجی	پایداری فشار در شبکه‌های طولانی	شبکه‌های دوخطی و مسیرهای دور
چندخطی	تا حدود ۳۰۰ بار	چند خروجی مستقل	مخزن داخلی	دوزینگ مجزا برای هر نقطه	تجهیزات دقیق و محیط آلوده

همان‌طور که دیده می‌شود، ابعاد نصب، طول خطوط، فشار موردنیاز و الگوی مصرف، تعیین‌کننده انتخاب زیرگروه مناسب هستند؛ به‌طور کلی، بشکه‌ای برای مصرف‌های حجیم، چندخطی برای دوزینگ مجزا و کامپکت برای ماشین‌ابزار بهترین کارایی را ارائه می‌دهند.

سیستم‌های روانکاری مرتبط با گریس پمپ برقی

این دسته با سه معماری مرسوم سیستم‌ها همخوانی کامل دارد و می‌تواند هسته تأمین فشار/دبی شبکه‌های توزیع باشد.

نوع سیستم روانکاری	ویژگی‌ها و ساختار عملکرد	کاربرد صنعتی
تک‌خطی (Single Line)	تغذیه یک خط اصلی و انژکتورهای دوزینگ؛ کنترل دقیق سیکل و حجم	ماشین‌ابزار، خطوط مونتاژ، تجهیزات متوسط
چندخطی (Multiline)	پیستون‌های مستقل برای چند خروجی هم‌زمان؛ دوزینگ تفکیک‌شده	دستگاه‌های حساس، محیط‌های آلوده
دوخطی (Two-Line)	دو خط رفت/برگشت با سوئیچینگ دوره‌ای؛ تاب‌آوری در گرفتگی	فولاد، سیمان، معدن و شبکه‌های گسترده

هماهنگی صحیح بین نوع پمپ، ساختار سیستم و انتخاب مقسم/انژکتور، تضمین‌کننده توزیع یکنواخت، کاهش استهلاک و پایداری بلندمدت شبکه روانکاری است.

کاربرد گریس پمپ برقی در صنایع مختلف

ماهیت الکتریکی و قابلیت برنامه‌ریزی، این دسته را در طیف وسیعی از صنایع به گزینه‌ای استاندارد بدل کرده است.

صنعت	پیشنهاد رایج	دلیل انتخاب
فولاد و نورد	بشکه‌ای یا فشاربالا	کارکرد مداوم، افت فشار در مسیرهای طولانی
سیمان و معدن	بشکه‌ای یا چندخطی	مقاومت در گردوغبار/لرزش، دوزینگ تفکیک‌شده
خودروسازی	کامپکت پنلی	نصب سریع، یکپارچه‌سازی با PLC
راهسازی و عمرانی	بشکه‌ای سیار	تغذیه حجیم، سرویس میدانی
غذایی و بسته‌بندی	کامپکت با گریس بهداشتی	کنترل آلودگی، دبی دقیق

چینش درست پمپ، مسیرهای توزیع و مدول‌های دوزینگ، بهره‌وری روانکاری را در هر صنعت افزایش داده و توقف‌های ناخواسته را به حداقل می‌رساند.

در صنایع جدید با نیاز به مانیتورینگ هوشمند، مدل‌هایی مانند Graco G3 و Lincoln P203 قابلیت اتصال به اینترنت صنعتی (IIoT) دارند که امکان پایش لحظه‌ای فشار، دمای گریس، زمان سیکل و هشدار خطا را فراهم می‌کند. این فناوری‌ها در نگهداری پیشگیرانه (Predictive Maintenance) نقشی کلیدی دارند و از خرابی ناگهانی تجهیزات جلوگیری می‌کنند. توان پایش ماد با ارائه این نسل از پمپ‌ها، راهکارهایی متناسب با Industry 4.0 در اختیار صنایع ایرانی قرار داده است.

راهنمای انتخاب گریس پمپ برقی

برای انتخاب دقیق، به ظرفیت مصرف روزانه، تعداد نقاط، طول/قطر خطوط، فشار نهایی، دمای محیط و نیاز به یکپارچه‌سازی با PLC توجه کنید. ولتاژ تغذیه، کلاس حفاظتی و گلویی‌های خروجی نیز در چیدمان نهایی اثرگذارند.

• فشار کاری هدف (بار یا psi) و افت فشار مسیر
• ویسکوزیته و گرید گریس (NLGI 2 و …)
• تعداد نقاط و لزوم دوزینگ مجزا
• ولتاژ تغذیه (مانند 24 V / 230 V) و کلاس حفاظتی
• شرایط محیطی: دما، گردوغبار، لرزش

در پروژه‌های صنعتی بزرگ، انتخاب بین مدل‌های چندخطی یا دوخطی باید بر اساس ساختار سیستم روانکاری و فاصله میان نقاط انجام شود. مدل‌های Delimon ZP و Lincoln ZPU در این شرایط بیشترین بازده را دارند. برای خطوط تولید خودکار، Dropsa Mini-Sumo و Woerner GMZ-E با کنترل زمان تزریق داخلی، دقت و صرفه‌جویی چشمگیری در مصرف گریس ایجاد می‌کنند.

نکات نصب، راه‌اندازی و نگهداری

خطوط را کوتاه و با خم‌های ملایم اجرا کنید، فالوپلیت را صحیح جاگذاری کنید، هوابندی اتصالات را بی‌نقص انجام دهید و در نخستین راه‌اندازی، هواگیری شبکه را کامل انجام دهید. سرویس دوره‌ای شامل بررسی سطح، تعویض فیلتر، تست شیر اطمینان و کنترل لاگ خطا از کنترلر است.

در نگهداری پیشرفته، تنظیم تناوب تزریق و مانیتورینگ داده‌های عملکرد از طریق ماژول‌های PLC یا نرم‌افزار اختصاصی برندها مانند Graco Pulse یا Dropsa LubControl توصیه می‌شود. این روش باعث می‌شود روانکاری همیشه در نقطه بهینه انجام شود و از افزایش دما یا خشک‌کار کردن یاتاقان‌ها جلوگیری گردد.

سؤالات متداول درباره گریس پمپ برقی

پرسش‌های زیر پرتکرارترین دغدغه‌های مهندسان نت و بهره‌برداران در خرید و بهره‌برداری از گریس پمپ برقی است.

جمع‌بندی نهایی

گریس پمپ برقی با تزریق دقیق، کنترل‌پذیری بالا و یکپارچگی ساده با سیستم‌های کنترلی، استاندارد جدیدی از پایداری روانکاری را در صنایع سنگین و خطوط تولید ایجاد می‌کند. همسان‌سازی صحیح نوع پمپ با معماری سیستم (تک‌خطی، چندخطی یا دوخطی) و اجرای اصولی نصب/نگهداری، بیشترین اثربخشی و کمترین توقف ناخواسته را تضمین می‌کند.