ژاکت حرارتی

ژاکت حرارتی در سیستم‌های روانکاری صنعتی ابزاری تخصصی برای گرم‌کردن مخزن، پمپ یا خطوط انتقال روانکار است تا ویسکوزیتهٔ گریس یا روغن کاهش یافته و جریان یکنواخت در دماهای پایین حفظ شود. این تجهیزات به‌ویژه در محیط‌های سرد، خطوط بیرونی و کارخانجاتی که گریس‌های غلیظ با کلاس NLGI بالا استفاده می‌کنند، نقش حیاتی در جلوگیری از گرفتگی خطوط و حفظ فشار کاری ایفا می‌کنند.

انواع ژاکت حرارتی و ساختار عملکرد

ژاکت‌های حرارتی بر اساس نوع منبع انرژی، ساختار عایق و کاربرد به چند دسته تقسیم می‌شوند. عملکرد کلی آن‌ها بر پایه انتقال حرارت از طریق المنت الکتریکی یا سیال گرم‌کننده به سطح مخزن یا پمپ است تا دمای روانکار در محدودهٔ ایده‌آل حفظ شود. طراحی دقیق و کنترل دمای خودکار از افزایش حرارت یا سوختگی گریس جلوگیری می‌کند.

ژاکت حرارتی الکتریکی (Electric Heating Jacket)

رایج‌ترین نوع ژاکت حرارتی است که با استفاده از المنت‌های الکتریکی و کنترل دمای ترموستاتیک، گرما را به‌طور یکنواخت در اطراف مخزن یا پمپ توزیع می‌کند. این نوع برای گریس پمپ‌های برقی و مخازن ۲، ۴، ۸ و ۳۰ لیتری بسیار مناسب است.

ژاکت حرارتی سیال‌گرد (Oil or Water Circulation Jacket)

در این مدل، سیال گرم مانند روغن یا آب در محفظه‌های دوجداره جریان می‌یابد تا گرما را به سطح مخزن منتقل کند. این نوع معمولاً در سیستم‌های بزرگ یا خطوط ثابت با کنترل مرکزی دما به‌کار می‌رود.

ژاکت حرارتی سیلیکونی انعطاف‌پذیر (Silicone Flexible Heater)

ژاکت‌هایی با ساختار نازک و منعطف از جنس سیلیکون مقاوم به حرارت که به‌سادگی روی بدنهٔ پمپ یا خطوط لوله نصب می‌شوند. سبک، قابل‌حمل و مناسب برای فضاهای محدود یا کارگاه‌های سرویس.

ژاکت حرارتی با عایق فوم فایبرگلاس

دارای پوشش داخلی از فوم فایبرگلاس برای حفظ حرارت و کاهش تلفات انرژی؛ مناسب محیط‌هایی با نوسان دمای زیاد یا کارکرد مداوم در فضای باز.

کاربرد ژاکت حرارتی در صنایع مختلف

مشخصات فنی عمومی ژاکت حرارتی

مزایای استفاده از ژاکت حرارتی

• حفظ ویسکوزیتهٔ یکنواخت گریس و روغن در تمام نقاط سیستم.
• کاهش فشار مورد نیاز پمپ و جلوگیری از افت جریان در خطوط طولانی.
• افزایش عمر مفید پمپ و المنت‌های روانکاری.
• کاهش مصرف انرژی با عایق‌کاری دقیق و کنترل دمای خودکار.
• پایداری عملکرد سیستم روانکاری در فصل‌های سرد یا مناطق کوهستانی.

راهنمای انتخاب ژاکت حرارتی

• نوع روانکار: برای گریس‌های غلیظ از مدل‌های با توان بالا و برای روغن‌های سبک از نوع سیلیکونی استفاده شود.
• محیط کاری: در محیط‌های باز از مدل‌های دارای عایق ضدآب و گردوغبار استفاده کنید.
• حجم مخزن: توان حرارتی متناسب با حجم مخزن انتخاب گردد تا دما در محدودهٔ ۴۰ تا ۶۰ درجهٔ سانتی‌گراد حفظ شود.
• نوع نصب: برای پمپ‌های ثابت از ژاکت فلزی و برای پمپ‌های قابل‌حمل از ژاکت انعطاف‌پذیر استفاده شود.
• کنترل دما: وجود ترموستات یا کنترلر دیجیتال برای تنظیم دقیق حرارت ضروری است.

نکات نصب و نگهداری

• قبل از نصب، سطح بدنه را از گریس و آلودگی پاک کنید تا انتقال حرارت بهینه انجام شود.
• در زمان نصب، کابل برق و المنت‌ها نباید خم یا فشرده شوند.
• ترموستات را نزدیک‌ترین نقطه به خروجی مخزن نصب کنید تا دمای دقیق ثبت شود.
• در سرویس‌های دوره‌ای، سلامت عایق، کابل و محل اتصال را بررسی کنید.
• در محیط‌های مرطوب از مدل‌های با IP65 یا بالاتر استفاده شود.

سؤالات متداول

جمع‌بندی نهایی

ژاکت حرارتی با طراحی دقیق و کنترل دمای مطمئن، راهکاری مؤثر برای پایداری عملکرد سیستم‌های روانکاری در دماهای پایین است. این تجهیزات با جلوگیری از افت ویسکوزیته و گرفتگی خطوط، دوام پمپ و المنت‌ها را افزایش داده و زمان آماده‌به‌کار سیستم را به حداقل می‌رسانند. انتخاب درست توان، نوع عایق و کنترلر حرارتی، کلید عملکرد پایدار و صرفه‌جویی انرژی در صنایع روانکاری است.