تفنگی روغن راهحل مطمئن برای تزریق دقیق و کنترلشدهٔ روغن در سیستمهای صنعتی و خودرویی است. توان پایش ماد انواع تفنگی روغن ساده، مترشمار و پریست را از برندهای معتبر گراکو، پیوسی و ساموآ با مشاوره تخصصی و خدمات پس از فروش ارائه میدهد.
تفنگی روغن یکی از اجزای کلیدی در سیستمهای توزیع و سرویس روانکارهاست که برای انتقال دقیق و کنترلشدهٔ روغن موتور، روغن هیدرولیک و سایر سیالات روانکار از مخزن یا پمپ به نقطه مصرف بهکار میرود. این تجهیز در تعمیرگاهها، خطوط مونتاژ، صنایع فولاد، سیمان و تجهیزات سنگین استفاده میشود و هدف آن تضمین دوزینگ دقیق، جلوگیری از نشتی و افزایش بهرهوری در فرآیند سرویس است. طراحی ارگونومیک، وزن متعادل و مقاومت بالا در برابر فشار و خوردگی، تفنگی روغن را به ابزاری مطمئن در کاربردهای صنعتی و خودرویی تبدیل کرده است.
انواع تفنگی روغن و ساختار عملکرد آن
تفنگیهای روغن بر اساس نوع مکانیزم، سطح دقت اندازهگیری و منبع انرژی به چند دستهٔ اصلی تقسیم میشوند. انتخاب نوع مناسب به دبی موردنیاز، نوع سیال، فشار کاری و میزان کنترل در فرآیند توزیع بستگی دارد.
تفنگی ساده یا غیرمتر (Non-metered Oil Gun)
این نوع تفنگیها سادهترین شکل توزیعکننده روغن هستند که صرفاً با کنترل ماشه جریان را باز یا بسته میکنند. برای کاربردهای عمومی و سرویسهای پرتکرار با حجم بالا مناسباند. طراحی مکانیکی و بدنهٔ مقاوم در برابر فشار، کاربری طولانیمدت را تضمین میکند.
تفنگی مترشمار (Metered Oil Gun)
مجهز به شمارندهٔ دیجیتال (LCD) و سنسور حجمی است که مقدار روغن تزریقشده را اندازهگیری و نمایش میدهد. برخی مدلها دارای قابلیت پریست هستند تا پس از رسیدن به مقدار تنظیمشده، جریان را بهصورت خودکار قطع کنند. این نوع تفنگی برای تعمیرگاههای حرفهای، مراکز سرویس سریع و خطوط تولیدی که کنترل مصرف اهمیت دارد ایدهآل است.
تفنگی پریست الکترونیکی (Preset Electronic Oil Gun)
مدلهای پیشرفتهای هستند که علاوه بر شمارنده، امکان تنظیم حجم و کنترل خودکار را دارند. فناوری اووالگیر (Oval Gear) یا توربینی در سنجش دقیق حجم استفاده میشود. این مدلها معمولاً در فشارهای کاری تا ۶۹ بار و دبی حدود ۲۰ لیتر بر دقیقه کار میکنند و برای سرویس ناوگان، مونتاژ خودرو و تجهیزات سنگین طراحی شدهاند.
تفنگی بادی یا پنوماتیکی (Air-operated Oil Gun)
در برخی سیستمهای صنعتی، تفنگی روغن با نیروی هوای فشرده عمل میکند و کنترل ماشه، جریان روغن را در فشار بالا هدایت میکند. استفاده از این نوع در مراکز خدمات صنعتی و کارخانهها که کمپرسور در دسترس است، سرعت و سهولت تزریق را افزایش میدهد.
کاربرد تفنگی روغن در صنایع مختلف
تفنگی روغن بهدلیل عملکرد تمیز و دقت بالا در محیطهای گوناگون صنعتی و خدماتی به کار میرود. جدول زیر پیشنهاد نوع تفنگی و دلیل انتخاب آن در صنایع مختلف را نشان میدهد:
| صنعت |
نوع تفنگی پیشنهادی |
ویژگی کلیدی و دلیل انتخاب |
| تعمیرگاهها و مراکز سرویس خودرو |
مترشمار یا پریست |
دوزینگ دقیق، کنترل مصرف و جلوگیری از سرریز |
| صنایع فولاد و سیمان |
بادی یا پریست الکترونیکی |
فشار بالا، تزریق یکنواخت و مقاومت در برابر آلودگی |
| مونتاژ و خطوط تولید |
الکترونیکی پریست |
قابلیت تنظیم حجم، ثبت داده و کنترل کیفی |
| معدن و راهسازی |
غیرمتر مقاوم |
دوام بالا، بدنهٔ مستحکم و کارکرد در شرایط سخت |
| واحدهای خدمات سیار |
مترشمار سبک یا دستی |
قابلیت حمل آسان، کنترل ساده و سازگاری با پمپهای سیار |
جدول مقایسه انواع تفنگی روغن
خلاصه ویژگیها، مزایا و کاربردهای هر نوع تفنگی در جدول زیر آمده است:
| نوع تفنگی |
ویژگیها |
کاربرد |
| غیرمتر |
بدنهٔ مقاوم، کنترل ساده، مناسب سرویسهای پرتکرار |
کارگاهها و تعمیرگاههای عمومی |
| مترشمار دیجیتال |
نمایشگر LCD، شمارندهٔ دقیق، قابلیت in-line |
سرویس خودرو، کنترل مصرف روغن |
| پریست الکترونیکی |
قطع خودکار، دوزینگ دقیق، فناوری اووالگیر |
خطوط مونتاژ، سرویس ناوگان |
| بادی |
تزریق پیوسته، فشار بالا تا ۶۹ بار |
کارخانهها و واحدهای صنعتی سنگین |
راهنمای انتخاب تفنگی روغن مناسب
برای انتخاب تفنگی روغن مناسب، باید پارامترهای زیر را در نظر گرفت:
- دقت مورد نیاز در تزریق: در صورت نیاز به کنترل دقیق حجم، از مدلهای مترشمار یا پریست استفاده کنید.
- فشار کاری: مدلهای صنعتی تا ۶۹ بار و بیشتر را تحمل میکنند؛ برای سرویسهای سبک مدلهای استاندارد کافی است.
- نوع سیال: برای روغنهای سبک از نازلهای با قطر کوچکتر و برای روغنهای سنگین از مدلهای مقاومتر استفاده کنید.
- محیط کاری: در محیطهای خشن، مدلهای با محافظ لاستیکی و نازل NON-DRIP گزینهای ایدهآل هستند.
- نحوهٔ نصب و اتصال: برخی مدلها با سوئیول ۳۶۰ درجه و اتصال NPT برای کار روانتر طراحی شدهاند.
نکات نصب و نگهداری تفنگی روغن
رعایت نکات فنی در نصب و سرویس تفنگی روغن، عمر دستگاه و دقت تزریق را افزایش میدهد:
- پیش از نصب، فیلتر ورودی را بررسی و از تمیزی کامل مسیر اطمینان حاصل کنید.
- از اتصالات رزوهای استاندارد و آببندی مناسب برای جلوگیری از نشتی استفاده کنید.
- در مدلهای دیجیتال، باتریها و نمایشگر را دورهای بازبینی کنید.
- در پایان هر شیفت، نازل را تمیز کرده و از بسته بودن کامل ماشه اطمینان حاصل نمایید.
- در صورت استفادهٔ مداوم، کالیبراسیون شمارنده را طبق دستور سازنده انجام دهید.
سؤالات متداول درباره تفنگی روغن
❓ تفنگی پریست چه تفاوتی با مترشمار معمولی دارد؟
✅ تفنگی پریست علاوه بر اندازهگیری حجم، جریان را پس از رسیدن به مقدار تنظیمشده بهصورت خودکار قطع میکند، در حالیکه مدلهای معمولی فقط حجم عبوری را نشان میدهند.
❓ فشار کاری تفنگیهای روغن تا چه حد است؟
✅ بسته به طراحی و برند، از ۱۵ تا حدود ۷۰ بار متغیر است؛ مدلهای صنعتی برای فشارهای بالاتر تا ۱۰۰ بار نیز قابل ارائهاند.
❓ آیا تفنگی روغن با ضدیخ و سیالات دیگر نیز سازگار است؟
✅ بله، بسیاری از مدلهای پریست و دیجیتال با ضدیخ و روغنهای معدنی و سنتتیک سازگار هستند، مشروط به رعایت ویسکوزیتهٔ مجاز و فیلترکردن سیال.
❓ چه زمانی باید تفنگی روغن را سرویس کرد؟
✅ در کاربردهای روزمره، تمیزکردن نازل و بررسی نشتی روزانه توصیه میشود؛ در فواصل ماهانه، کنترل آببندیها و صحت نمایشگر لازم است.
جمعبندی نهایی
تفنگی روغن، ابزار اصلی در توزیع دقیق و ایمن روانکارها در صنایع و تعمیرگاههاست. انتخاب مدل مناسب میان انواع ساده، مترشمار، پریست یا بادی بر اساس فشار، دبی و دقت موردنیاز انجام میشود. رعایت اصول نگهداری و استفاده از برندهای معتبر مانند پیوسی ایتالیا، ساموآ اسپانیا و گراکو آمریکا موجب کاهش هدررفت روانکار، افزایش بهرهوری و ایمنی در فرایند سرویس میشود.